لینوکس چیست؟

لینوکس چیست؟

لینوکس یک سیستم عامل است که بر اساس هسته لینوکس (Linux Kernel) ساخته شده است. اکنون به عنوان یکی از هسته های محبوب در دنیای سیستم عامل شناخته می شود.

لینوکس از لحاظ مفهومی یک سیستم عامل چند کاره، چند کاربره، و چند وظیفه ای (multi-tasking, multi-user, multi-purpose) است. این به این معناست که بر روی یک سرور یا رایانه شخصی می تواند همزمان چندین وظیفه و یا فرآیند را اجرا کرده و از چندین کاربر پشتیبانی کند.

ویژگی های مهم لینوکس.

یکی از ویژگی های مهم لینوکس منبع باز (Open Source) است، به این معنا که کد منبع آن برای عموم قابل دسترسی و قابل تغییر خواهد بود. این ویژگی باعث شده تا بسیاری از برنامه نویسان در سراسر جهان در توسعه و بهبود آن مشارکت کنند.

لینوکس در انواع مختلفی از سیستم ها استفاده می شود، از جمله سرورها، رایانه های شخصی، دستگاه های هوشمند، تلویزیون ها، embedded systems و غیره. توزیع های مختلف این سیستم عامل (مثل اوبونتو، فدورا، سوزه و غیره) با ارائه بسته های نرم افزاری و ابزارهای مختلف به کاربران کمک می کنند تا به سادگی از این سیستم عامل استفاده کنند.

کاربردهای لینوکس چیست؟

کاربردهای لینوکس چیست؟

لینوکس به عنوان یک سیستم عامل چند منظوره و منبع باز، در انواع مختلفی از دستگاه‌ها و سناریوها استفاده می‌شود. در زیر چند کاربرد اصلی این سیستم عامل ذکر شده است:

• سرورها: بسیاری از سرورهای اینترنتی، از جمله وب سرورها، سرورهای پست الکترونیک، و سایر خدمات شبکه از سیستم عامل لینوکس بهره می‌برند. پایداری، امنیت، و قابلیت انطباق با بار کاری زیاد از مزایای استفاده از این سیستم عامل در این حوزه هستند.
• سیستم‌های تعبیه شده (Embedded Systems): این سیستم عامل در دستگاه‌های تعبیه شده مانند راه‌اندازهای هوشمند، دستگاه‌های شبکه، دستگاه‌های ذخیره‌سازی، و سایر دستگاه‌های جاسازی شده استفاده می‌شود.
• رایانه‌های شخصی: بسیاری از کاربران رایانه‌های شخصی خود را با این سیستم عامل مجهز می‌کنند، به خصوص در توزیع‌هایی مانند اوبونتو و فدورا. این کاربران از لینوکس به عنوان یک سیستم عامل پایدار و امن برای اجرای برنامه‌ها و انجام وظایف روزانه استفاده می‌کنند.
• سیستم‌های توسعه و برنامه‌نویسی: برنامه‌نویسان و توسعه‌دهندگان از این سیستم عامل به عنوان یک محیط توسعه (development environment) برای توسعه نرم‌افزارها و سرویس‌ها استفاده می‌کنند. ابزارهای متن‌باز و امکانات خط فرمان این سیستم عامل برای توسعه نرم‌افزار و اداره کدهای منبع، جذابیت زیادی دارند.
• سیستم‌های کنترل نسخه (Version Control Systems): ابزارهایی مانند Git که برای مدیریت نسخه کدهای منبع استفاده می‌شوند، بیشتر بر روی سرورهای لینوکسی اجرا می‌شوند.
• رایانه‌های کلاستر (Cluster Computing): لینوکس به عنوان سیستم عامل کلاسترها استفاده می‌شود.
• دستگاه‌های هوشمند و اینترنت اشیاء (IoT): این سیستم عامل در دستگاه‌های هوشمند و اشیاء متصل (IoT) نیز کاربرد دارد، زیرا این سیستم عامل به راحتی برای اجرا بر روی دستگاه‌های با منابع محدود قابل تنظیم است.

این توضیحات تنها یک نگاه کلی به کاربردهای این سیستم عامل هستند و برنامه‌نویسان و کاربران می‌توانند این سیستم عامل را بر اساس نیازهای خاص خود بهبود داده و تنظیم کنند.

خصوصیات لینوکس.

تفاوت با سیستم عامل‌های دیگر

لینوکس به عنوان یک سیستم عامل با ویژگی‌ها و خصوصیات خاص خود تفاوت‌هایی با سیستم‌های عامل دیگر دارد. در زیر به برخی از این تفاوت‌ها اشاره می‌شود:

• منبع باز (Open Source): یکی از ویژگی‌های بارز لینوکس، ماهیت منبع باز آن است. این به معنای این است که کد منبع لینوکس برای عموم قابل دسترسی و قابل تغییر است. این امکان به برنامه‌نویسان و کاربران اجازه می‌دهد تا کد را بررسی کرده، بهبود دهند و به نیازهای خود تنظیم کنند.
• چند کاربره و چند وظیفه‌ای (Multi-User, Multi-Tasking): این سیستم عامل یک سیستم چند کاربره و چند وظیفه‌ای است، به این معنا که می‌تواند همزمان برای چندین کاربر و چندین وظیفه به کار برود.
• پایداری و عملکرد بالا: لینوکس به عنوان یک سیستم عامل پایدار و با عملکرد بالا شناخته می‌شود. برای سرورها و محیط‌های نیازمند پایداری بالا و زمان انقضاء طولانی، این سیستم عامل انتخاب رایجی است.
• خط فرمان (Command Line): لینوکس پشتیبانی خوبی از خط فرمان ارائه می دهد و بسیاری از کاربران و مدیران سیستم از خط فرمان برای اجرای دستورات و مدیریت سیستم استفاده می‌کنند.
• پشتیبانی از انواع سخت‌افزارها: این سیستم عامل پشتیبانی خوبی از انواع مختلف سخت‌افزارها دارد؛ از رایانه‌های شخصی گرفته تا دستگاه‌های تعبیه شده، سرورها و سیستم‌های خلاقانه.

تفاوت های دیگر

• سیستم‌های فایل: لینوکس از انواع مختلف سیستم‌های فایل پشتیبانی می‌کند، از جمله ext4، Btrfs، XFS و غیره.
• کنترل نسخه مرکزی (Centralized Version Control): ابزارهایی مانند Git، که برای مدیریت نسخه کدهای منبع استفاده می‌شوند، به خوبی با این سیستم عامل هماهنگ هستند.
• محیط گرافیکی (Graphical User Interface – GUI): هرچند لینوکس از محیط خط فرمانی (Command Line Interface – CLI) به خوبی پشتیبانی می‌کند، اما اکثر توزیع‌های این سیستم عامل دارای محیط گرافیکی مانند GNOME یا KDE هستند که امکان استفاده از سیستم به وسیله رابط گرافیکی را فراهم می‌کنند.

به طور کلی، این سیستم عامل با پشتیبانی از منبع باز، امکانات چند وظیفه‌ای، پایداری، امنیت و انعطاف‌پذیری خود، یک گزینه محبوب برای انواع کاربران و سناریوها است.

نحوه نصب لینوکس.

نحوه نصب

نصب لینوکس ممکن است بستگی به توزیع خاص لینوکسی داشته باشد، زیرا هر توزیع ممکن است از روش‌ها و ابزارهای متفاوتی برای نصب استفاده کند. در اینجا یک راهنمای کلی برای نصب این سیستم عامل آورده شده است:

1. انتخاب توزیع لینوکس: اولین گام برای نصب این سیستم عامل انتخاب یک توزیع می‌باشد. توزیع‌های معروف مانند Ubuntu، Fedora، Debian، CentOS، و Arch Linux انتخاب‌های رایج هستند. هر توزیع دارای ویژگی‌ها و جوانب مختلفی است. بر اساس نیازهای خود توزیعی را انتخاب کنید.
2. دریافت تصویر ISO: پس از انتخاب توزیع، باید تصویر ISO آن را از وب‌سایت رسمی توزیع یا سرورهای معتبر دیگر دانلود کنید.
3. ساخت یک USB یا DVD نصب: پس از دانلود تصویر ISO، باید آن را بر روی یک USB فلش یا DVD ذخیره کنید. برخی از توزیع‌ها ابزارهای خود را برای این کار ارائه می‌دهند، به عنوان مثال Unetbootin یا Rufus برای USB و ابزارهای رایت دیسک معمولی برای DVD.
4. راه‌اندازی کامپیوتر از روی USB یا DVD: سپس باید کامپیوتر خود را از روی USB یا DVD راه‌اندازی کنید. برای این کار، باید ترتیب بوت (Boot Order) در BIOS یا UEFI خود را به گونه‌ای تنظیم کنید که از USB یا DVD خوانده شود.
5. شروع فرآیند نصب: پس از راه‌اندازی از روی USB یا DVD، باید فرآیند نصب آغاز شود. این فرآیند بسته به توزیع ممکن است تفاوت‌هایی داشته باشد. در بسیاری از موارد، یک واسط گرافیکی نصب ارائه می‌شود که کاربر می‌تواند گام به گام تنظیمات نصب را انجام دهد.
6. تنظیمات نصب: در این مرحله، شما باید تنظیمات نصب را انجام دهید، از جمله انتخاب زبان، منطقه زمانی، نام کاربری (username) و گذرواژه (password). همچنین، باید محل نصب (توزیع هایی مانند Arch Linux این امکان را می‌دهند) و نوع نصب (تمیز، کنار گذاشتن دیتاهای فعلی و غیره) را مشخص کنید.
7. نصب GRUB (گرند یونیفاید بوت لودر): GRUB یک برنامه بارگذار بوت است که به شما امکان انتخاب سیستم عامل برای بارگذاری در زمان راه‌اندازی سیستم را می‌دهد. در مرحله‌ای از نصب، ممکن است سیستم از شما خواسته باشد که GRUB را نصب کنید. برای این کار، معمولاً گزینه‌ای مانند “Install GRUB” را انتخاب کنید.
8. اتمام نصب: بعد از انجام تمامی مراحل نصب و تنظیمات، نصب لینوکس باید تکمیل شود. حالا می‌توانید کامپیوتر خود را راه‌اندازی کنید و به سیستم عامل خود وارد شوید.

توجه داشته باشید که این گام‌ها به عنوان یک راهنمای کلی آورده شده‌اند و برخی از مراحل ممکن است بسته به توزیع مختلف این سیستم عامل یا تنظیمات خاص دستگاه‌ها تغییر کند. در هر صورت، دستورالعمل‌های رسمی توزیع خود را مطالعه کنید.